[Wojtek26162] Polam-Farel OK-20b

[Wojtek26162]

Jakiś czas temu przy pomocy znajomego kolejarza udało mi się pozyskać taką ciekawą oprawę do świetlówek 25W zdemontowaną ze składu EN-57 Jest w dość dobrym stanie, trochę ją wyczyściłem, niestety brakuje nakrętek na oprawki, a statecznik był jak widać wymieniany:

























Niestety nijak ją odpalić, ale pokaże kilka fotek uzbrojonej w rurkę Telam 25W i żaróweczki:

[trojmiejski]

Gratuluję nabytku, niełatwo trafić na coś takiego.

Co do statecznika to jestem tym widokiem trochę zaskoczony, jest to pierwszy przeze mnie widziany jednoznaczny przypadek przeróbki oświetlenia w EN57 z wymianą na indywidualne przekształtniki tranzystorowe z zachowaniem oryginalnych opraw i mocy świetlówek. W tych jednostkach zazwyczaj albo zostawiano oświetlenie w pełni oryginalne (jedynie żarówkę w WC kiedyś powszechnie wymieniano na świetlówki w nowych oprawach nawet gdy reszty oświetlenia nie ruszano), albo wymieniano całość oświetlenia z nowymi oprawami i instalacją.

W sumie tylko jedną jednostkę osobiście spotkałem co miała oryginalne oprawy przy definitywnym braku oświetleniowej przetwornicy wirowej. Założyłem, że zmienili przetwornicę wirową na statyczny odpowiednik i zasilanie oświetlenia nadal było centralne, ale zasadniczo nie miałem jednoznacznych dowodów, tak uznałem gdyż kiedyś przeczytałem artykuł o tym, że pewna firma przygotowała taki zamiennik. Jednakże czysto na bazie obserwacji działania równie dobrze mogły to być indywidualne przekształtniki, a teraz po fakcie jak wiem, że co najmniej raz coś takiego się zdarzyło to nawet widzę kilka powodów dlaczego wręcz jest to bardziej prawdopodobne, że i wtedy właśnie widziałem jednostkę z przekształtnikami.

W ramach referencji, tak powinien wyglądać oryginalny statecznik:

[MRP200]

Skoro oprawa jest wyposażona w statecznik elektroniczny (przetwornicę) zasilaną prądem stałym, to jest dużo większa szansa ją uruchomić, niż klasyczną oprawę zasilaną napięciem przemiennym 220 V 500 Hz, bo takiej przetwornicy raczej nikt nie posiada. W przypadku oprawy ze statecznikiem elektronicznym do jej uruchomienia wystarczy proste źródło prądu stałego o napięciu bliskim 110 V. Wydajność prądowa nie musi być duża, wg tabliczki znamionowej oprawa pobiera 0,35 A. Proste źródło napięcia DC łatwo zbudować mając odpowiedni transformator, a ostatecznie można pokombinować łącząc w kaskadę kilka posiadanych traf z niższym napięciem wtórnym. Na wyjściu obowiązkowo mostek prostowniczy. Dobrze byłoby dać za mostkiem elektrolita do wygładzenia napięcia (tego typu przetwornice mogą pracować niestabilnie przy tętniącym napięciu).

[Farel03]

Najszybciej byłoby chyba ustawić autotransformator (jeżeli taki się posiada) tak, by obniżył napięcie do około 80V. Dołączyć mostek prostowniczy, spory elektrolit i powinna odpalić. Ciekaw jestem, jaka jest tolerancja na napięcia zasilania dla takich stateczników

A co do brakujących zakrętek. Spróbowałbym sprawdzić, czy takowe ze szczelnej belki BSPR przypadkiem nie będą pasować

[Wojtek26162]

Posiadam belkę BSPR-140 z tymi zakrętkami, więc chwilowo je pożyczyłem (nie zamierzam dekompletować tamtej oprawy) i wszystko jak najbardziej pasuje, przy okazji prezentuje również oprawę w akcji, prowizorycznie podłączyłem do zwykłego dławika VS do rury 30W, chwilowo może być, na początek Telam White 25W:











Oraz dzienny Polamp 25W:

[trojmiejski]

Świetlówki 25W o barwie 765 są ultra rzadkie, cenna świetlówka odpalona w słusznej oprawie.

[Wojtek26162]

Tych Polampów 25W daylight posiadam całe opakowanie zbiorcze, powiem szczerze, że zdziwiłem się gdy zobaczyłem ich barwę, nigdy wcześniej nie widziałem polskiej świetlówki 25W daylight choć w katalogu istnieją.

[trojmiejski]

W praktycznych obserwacjach EN57 w obecnych czasach widziałem dosłownie tylko jedną sztukę dziennej świetlówki 25W tyle, że marki Sylvania. Jak zaś widziałem później inną jednostkę do której w czasie rewizji wkręcono wyciągnięte z szafy stare Polampy z 1978 i 1979 to miały one temperaturę 3500K i 4300K, żadnych dziennych.

[Lampka]

Hmm az tak rzadkie byly dzienne? Ja kiedyś znalazlem takie 25tki również dzienne z 1 pol lat 80, prod Polam Rzeszów. Mam tez gdzieś w kolekcji Telama 25W z polowy lat 60, który z tego co kojarzę też był dzienny.
Tak swoją drogą to dzienna Sylvanie też spotkałem raz kiedyś w pociągu EN57, było to z 10 łat temu, w dodatku albo rura miała uszkodzoną katode, albo coś nie stykalo, w każdym razie migala w rytm trzęsienia i stukania pociągu

[trojmiejski]

Hmm, może kiedyś dzienne 25W były trochę bardziej powszechne i po prostu poza obiegiem kolekcjonerskim faktyczny użytek rur 25W w jednostkach EN57 od jakiś 15 lub więcej lat uległ redukcji do jedynie cieplejszych barw. Nie kojarzę żebym kiedykolwiek widział nawet na zdjęciu Piłę 25W 765, a przed masowym przejściem na chińskie świetlówki to używano Piły i Sylvanie przy czym tylko w przypadku tych drugich zdarzał się raz na jakiś czas daylight. Gdyby ZNTK miały praktykę instalowania rur z lat 70-tych czy 80-tych w dużej skali w czasach bliskich obecnym to może by się spotykało częściej dzienne świetlówki. Jednakże w praktyce trzymano się produkcji na dany moment bieżącej lub przynajmniej nie starszej niż 10 lat. Tylko w jednej mi znanej jednostce raz zainstalowano w 2015 podczas rewizji rury z 1978 i 1979 lecz to była wyjątkowa sytuacja i nie znam drugiego podobnego przypadku. Dzienne rury w ramach aukcji przechodzą z rąk do rąk i się znajdują poza zasięgiem firm kolejowych, a one w pewnym momencie wolały pójść w nowe chińczyki niż robić skup z wielu prywatnych aukcji.